مبانی فقهی حقوقی مالکیت معنوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

معاون توسعه ومدیریت منابع انسانی

چکیده

حقوق مالکیت معنوی ( فکری ) ،در جهان امروز از اهمیت ویژه ای برخوردار است و به دلیل برخورداری از ارزش اقتصادی ، مورد توجه دولتها قرار گرفته است . به طوری که در برخی کشورها نظیرچین ،رشته تخصصی با همین نام ، تا مقطع دکتری وجود دارد . در فقه اسلامی این موضوع سابقه طولانی ندارد و از آن با عنوان مسائل مستحدثه یاد
می کنند و تحت همین عنوان نسبت به اثبات ویا رد این موضوع نظریه پردازی می کنند . مخالفان این حقوق با استناد به قاعده تسلیط ، عدم امضای شارع ، نهی از کتمان علم ، وجوب ارشاد جاهل و احتساب اموال معنوی درزمره اموال حکومتی به طرح دیدگاههای خویش پرداخته اند .
موافقان مالکیت معنوی نیز با استناد به قاعده لاضرر ، صحت ، سبق ، نظریه منطقه الفراغ ، ولایت فقیه ، عموم اوفوابالعقود و سیره عقلا اقدام به طرح دیدگاههای خویش نموده اند . در این مقاله دیدگاههای فقهای اسلامی ، در رد یا اثبات این موضوع مورد بررسی قرار گرفته و نیز با توجه به اجماع عقلا در اثبات مشروعیت مالکیت معنوی ، به مشروعیت آن رسیده ایم . همچنین مطالبی در مورد چگونگی عرضه اوراق ایده و فکر بیان شده است .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

مبانی فقهی حقوقی مالکیت معنوی

چکیده [English]

حقوق مالکیت معنوی ( فکری ) ،در جهان امروز از اهمیت ویژه ای برخوردار است و به دلیل برخورداری از ارزش اقتصادی ، مورد توجه دولتها قرار گرفته است . به طوری که در برخی کشورها نظیرچین ،رشته تخصصی با همین نام ، تا مقطع دکتری وجود دارد . در فقه اسلامی این موضوع سابقه طولانی ندارد و از آن با عنوان مسائل مستحدثه یاد
می کنند و تحت همین عنوان نسبت به اثبات ویا رد این موضوع نظریه پردازی می کنند . مخالفان این حقوق با استناد به قاعده تسلیط ، عدم امضای شارع ، نهی از کتمان علم ، وجوب ارشاد جاهل و احتساب اموال معنوی درزمره اموال حکومتی به طرح دیدگاههای خویش پرداخته اند .
موافقان مالکیت معنوی نیز با استناد به قاعده لاضرر ، صحت ، سبق ، نظریه منطقه الفراغ ، ولایت فقیه ، عموم اوفوابالعقود و سیره عقلا اقدام به طرح دیدگاههای خویش نموده اند . در این مقاله دیدگاههای فقهای اسلامی ، در رد یا اثبات این موضوع مورد بررسی قرار گرفته و نیز با توجه به اجماع عقلا در اثبات مشروعیت مالکیت معنوی ، به مشروعیت آن رسیده ایم . همچنین مطالبی در مورد چگونگی عرضه اوراق ایده و فکر بیان شده است .

کلیدواژه‌ها [English]

  • مالکیت فکری
  • مبانی فقهی
  • مسائل مستحدثه
  • حقوق معنوی
  • اوراق ایده وفکر