انسجام متن در کتاب های درسی فارسی(دوم ابتدایی تا دهم متوسطه) و نقش آن در درک مطلب دانش‌آموزان

نوع مقاله : علمی تخصصی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه زنجان

2 مدرس پردیس شهید مفتح

چکیده

از مواد ارزشیابیِ درس فارسی در پایه‌های مختلف، درک مطلب یا مهارت خواندن است. بنابراین یکی از اهداف مهم درس فارسی در پایه‌های مختلف تحصیلی این است که بیاموزند چگونه یک متن را صحیح بخوانند و سپس آن را بفهمند و از آن نتایجی استنباط کنند. اما بنابر آخرین آمار مطالعات بین‌المللی پیشرفت سواد خواندن (پرلز) که به ارزیابی میزان درک خوانداری دانش‌آموزان جهان در هر پنج سال می‌پردازد، دانش‌آموزان ایرانی در زمینه درک و فهم متن وضعیت نامناسب و ضعیفی دارند. هر دانش‌آموز برای فهم متن باید علاوه بر فهم کلمات و جملات تشکیل دهنده آن متن، بتواند بین این جملات روابط معنایی ایجاد کند. روابط منطقی معنایی بین جملات متن با نشانه‌هایی که نشانه‌های انسجام نام دارد، ایجاد می‌شود. خوشبختانه با رویکرد جدیدی که در تالیف کتب فارسی در سال‌های اخیر دیده می‌شود، مباحث متن و انسجام متن خصوصاً بحث حروف ربط(پیوندی) و ضمیر به‌عنوان نشانه‌های انسجام (از پایه چهارم در بخش درک متن با زبانی ساده و بدون مباحث نظری پیچیده) آمده‌است و در پایه‌های بالاتر خصوصاً در کتابِ جدیدِ نگارش سال دهم متوسطه، مباحث حروف ربط و ضمیر هم به صورت نظری و هم با تمرین‌های عملی در چهار بخش «هنجار نوشتار» گنجانده شده‌است. اگرچه از میان نشانه‌های انسجام بیشتر به حرف ربط، ضمیر و علائم نگارشی، قید و صفت ترتیبی در کتاب‌های فارسی پرداخته شده است، اما اگر همین مباحث با جدیت و به‌طور عملی در کلاس‌های نگارش به دانش‌آموزان آموزش داده‌شود، قطعاً در سال‌های آینده شاهد رشد وضعیت فعلی نامناسب مهارت خواندن خواهیم بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Integration of text in Persian textbooks(Second Primary until tenth Secondary) and Its role in students' comprehension

نویسندگان [English]

  • hamed shekufegi 1
  • sakine ahmadian 2
1
2
چکیده [English]

One of the materials lessons Persian evaluation in different stages is comprehension. one of the important goals of Persian lessons in different stages of education is to learn how correctly read a text and understand it and infer the results. But according to the latest statistics (PRLS), wich pays to assess amount reading understand students of the world in the evry five years. Iranian students in the field of understanding text have poor and weak situation. Each student must to understand a text, in addition to the understanding words and sentences that make up the text,could create semantic relationships between words. Semantic logical relations be created between text sentences with signs that is caused integration symptoms. with the new approach in recent years can be seen in compile of Persian books, come topics text and integration text especially the conjunctions and pronoun as a sign of integrity (the fourth grade in part of understand text with simple language and without complex theoretical issues) And in the higher grades, especially in the new book written tenth year of secondary school included topics: conjunctions and pronouns also theory and also practical exercises in four sections entitled "norm of writing". Although from between of Signs of integrites been paid more conjunctions, pronouns and punctuation, adverb ordinal adjective in the persian books, but if these issues to be taught to students with seriously and practical in writing classes, certainly in the next years will be seen to advance current state of weak reading skill.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Reading skill
  • comprehension
  • text
  • Integration
  • Persian